Wybierając się na konsultacje, jeszcze zanim poznam psa i jego rodzinę, zastanawiam się
co przyda się w tym konkretnym przypadku. Czasem jest aż mi trochę głupio, bo jedną z
pierwszych porad, które daję jest sugestia zaopatrzenia się w zabawki do jedzenia.
Wiele osób sceptycznie podchodzi do kupowania dodatkowych akcesoriów służących do
karmienia psa. „Przecież ma miskę!” Wcale mnie to nie dziwi, ja sama nie jestem fanką
kupowania akcesoriów bez opamiętania. Dlatego podzielę się z wami moimi mocno
przemyślanymi decyzjami, podpowiem czym wypełnić te zabawki oraz do czego właściwie
mogą się przydać.

Jedzenie jest podstawową motywacją psów. Wiele osób wrzuca chrupki do misek, pies zjada posiłek w kilka sekund i tyle. W pewnym sensie to marnowanie jedzenia czy raczej
potencjału jaki w nim drzemie. Wyjadanie z michy jest oczywiście wygodne, ale wg mnie
odbieramy sobie możliwość dania psu satysfakcji i radości z jedzenia.
Zdobywanie pokarmu to jedna z podstawowych potrzeb zwierząt. W praktyce znaczy to tyle, że pies żyjący od michy do michy ma odebraną znaczącą część tej potrzeby. W naturze psowate muszą się postarać, aby zdobyć pożywienie. Muszą je upolować lub znaleźć. I psy uwielbiają poświęcać się tej czynności – jest to dla nich naturalne (pomyśl z jaką lubością przeszukują trawniki w poszukiwaniu resztek jedzenia).

Realizując tą potrzebę - umożliwiając psu poszukiwanie, staranie się o jedzenie - sprawiasz, że jest on szczęśliwszy i bardziej spełniony, a przez to mniej kłopotliwy. Niektórzy stawiają miskę, zostawiają ją na cały dzień i pozwalają psu samemu wydzielać sobie tyle ile potrzebuje. To w ogóle jest sprzeczne z naturą. Psowate polują, aby zdobyć pokarm, a sarny czy antylopy nie stoją tuż za progiem w oczekiwaniu na bycie zjedzonym. Polowanie jest naturalną potrzebą psów, ale oczywiście nie pozwolimy naszym miejskim burkom polować na inne zwierzęta!

To, co możemy im dać w zamian to: poszukiwanie jedzenia (ang. scavenging) lub
wydłużenie czasu trwania posiłku.

W naturze zjedzenie przez psowate posiłku zajmuje zdecydowanie dłużej niż pożarcie porcji suchych chrupek. Zjedzenie upolowanej zwierzyny to cały proces: odrywanie mięsa,
przeżuwanie, oblizywanie, gryzienie kości itp. Oczywiście ani Kong ani lickimata nie mogą
się z tym mierzyć, ale jest to chociaż substytut zwiększający poziom szczęścia psa. W
domowych warunkach możemy zrobić chociaż tyle. Powolne jedzenie, żucie i wylizywanie
obniża emocje i sprawia, że psy stają się spokojniejsze.

Ciekawą alternatywą dla Konga jest Zogoflex Toppl od firmy West Paw. To produkt, który testuję od niedawna (rozmiar L). Zaletą jest duży otwór do wydobywania jedzenia, dzięki czemu wyjadanie może być łatwiejsze i mniej frustrujące niż w przypadku Konga. Wewnątrz znajdują się  sterczące wypustki, który spowalniają jedzenie. Boczny otwór przez który co jakiś czas uciekają chrupki uatrakcyjnia psu posiłek, a jednocześnie umożliwia zamontowanie zabawki w klatce. 
Mechanizm działania jest zbliżony do popularnego bałwanka, dlatego poniższe zasady możesz przełożyć również na Toppla. 

To dość nowy produkt na naszym rynku. To plastikowa tacka z różnymi wypustkami
przeznaczona szczególnie na miękki rodzaj karmy (np. jogurt, serek naturalny, pasztet,
mokra karma dla psa, mielone mięso, musy owocowo-warzywne w tubkach, czy
samodzielnie zblendowane warzywa i owoce). Pies ma za zadanie oczyścić tackę z jedzenia i aby to zrobić musi zlizywać pokarm. Ja kupiłam model Slow Mo. Oczywiście niektóre psy, te bardziej niecierpliwe mogą próbować wygryzać jedzenie – i w zależności od tego, co w niej umieścisz może im się to udać. Najlepiej sprawdzi się metoda prób i błędów. Wiadomo, że nakładając jogurt zwiększysz prawdopodobieństwo, że pies będzie musiał wylizać tackę to czysta, natomiast zamrożone mięso mielone może odchodzić kawałkami.
Mój oczyszcza matę w przedziale ok. 15 – 3o minut.

Ta aktywność odpowiada naturalnej potrzebie psa do poszukiwania jedzenia. Psy uwielbiają przeszukiwać teren w poszukiwaniu jedzenia. Daje im to ogromną satysfakcję
(zdecydowanie większą niż opracowanie miski w 30 sekund). Dla psa węszenie jest czymś
takim jak dla nas praca w skupieniu. Dlatego mówi się, że 20 minut węszenia jest jak
godzina spaceru. Właśnie z tego powodu rozwiązaniem wielu problemów z nadpobudliwością u psów jest zaangażowanie psiego nosa.

Zabawa polega na chowaniu jedzenia w różnych zakamarkach w domu. Oczywiście na
początku zadanie jest bardzo proste. Sadzasz psa w pokoju, mówiąc aby został (przy okazji
sprawdzisz czy pies zna komendy: siad i zostań). Jeśli pies umie zostać, rozłóż smakołyki na podłodze (ja używam po prostu karmę, którą pies je i w ten sposób pies może zjeść nawet cały posiłek).
Na początku pies powinien widzieć gdzie je rozkładasz. Schowaj maksymalnie 5 sztuk i zwolnij psa do poszukiwań komendą: „szukaj”. Nie mów w tym czasie do psa, nie zachęcaj go do szukania, ewentualnie jeśli sam się zniechęci, pomóż mu znaleźć resztę smakołyków, a w następnej sesji zmniejsz poziom trudności. Na początku pies musi zrozumieć o co ci chodzi.
Gdy pies rozumie zadanie i szybko znajduje smakołyki, to czas na podniesienie poprzeczki.
Zacznij chować więcej smakołyków w trudniej dostępnych miejscach i na różnych
wysokościach (np. na krześle, szafce, za doniczką, w nogach krzesła itp.). Ostatni,
najtrudniejszy etap jest taki, że pies zostaje w innym pomieszczeniu, niż tam gdzie
pochowane będzie jedzenie. Gdy ukryjesz wszystkie chrupki wróć i zwolnij go komendą:
szukaj.
To świetny sposób na zabicie nudy w domu, ale też rozrywka dla psa gdy wychodzisz do
pracy. Chowaj smakołyki ostrożnie, kilka razy zdarzyło mi się, że chrupek wpadł pod szafkę i musiałam przesuwać meble, bo mój pies warował z nosem w szczelinie.

Spokojne zachowanie w nowych miejscach (kawiarnie, restauracje, hotel, wizyta u
znajomych) – siadając przy stoliku w kawiarni daję psu kong. Zajęty wyjadaniem nie zwraca uwagi na otaczające go bodźce i uczy się, że to sytuacja, w której należy spokojnie leżeć. Jest to lepsze niż wydawanie psu pojedynczych smakołyków za dobre zachowanie, ponieważ pomaga mu się zrelaksować. Pies, który wie, że w każdej chwili może dostać smakołyk pozostaje w ciągłym w napięciu.
​
Spokojne zachowanie podczas wizyty gości – jeśli twój pies ekscytuje się wizytą gości,
przygotuj wcześniej kong lub lickimatę (najlepiej zamrożone) i gdy tylko goście zaczną się
pojawiać daj psu posiłek. Niektóre psy będą tak bardzo podeskcytowane, że na początku nie będą potrafiły skupić się na jedzeniu. W tej sytuacji sugeruję, aby pies był na smyczy lub zamknięty w klatce. Ważne, aby nie miał możliwości witania gości i podskakiwania na
początku. Wyjadanie z maty pomoże obniżyć emocje i pies będzie dużo spokojniejszy.

Zabawki na jedzenie to niekoniecznie fanaberia i kolejny pomysł jak nabić czyjąś kieszeń
niepotrzebnymi akcesoriami, a naprawdę dobry sposób na uatrakcyjnienie psu posiłku. Życie psów z jednej strony robi się coraz trudniejsze (nadmiar bodźców), a z drugiej monotonne (długie godziny samotnie spędzone w domu, krótkie spacery dookoła bloku). Trudno się dziwić, że psy mają coraz więcej problemów. Dlatego wg mnie warto zainwestować w coś, co w prosty sposób zaspokoi przynajmniej część spośród ich potrzeb. Zabawka nigdy nie zastąpi ruchu i aktywności z człowiekiem, ale myślę, że większość psów ucieszy się z takiego prezentu.

W listopadzie 2019r. dość spontanicznie przyjęłam pod swój dach labradora z Fundacji Pies Przewodnik. Na ogół mam problem z podejmowaniem decyzji, analizuję wszystko od zakupu jogurtu po poważne życiowe decyzje. Jak się jednak okazuje jeśli z czymś jest mi naprawdę po drodze, to słucham intuicji i decyzję podejmuję na pniu. Tak było z Bandim, psem aspirującym do roli przewodnika dla osób niewidomych.
​
Bandi, jeszcze wtedy Boston, oficjalnie Bandy, w domu Nowy aka Szpagat trafił do mnie nagle i niespodziewanie. Zobaczyłam ogłoszenie u znajomego trenera i pomyślałam, że może warto spróbować. Zanim się obejrzałam Nowy był w domu.

Bandi co i rusz zaskakuje mnie tym, z jaką łatwością przystosowuje się do nowych warunków. Miasto nie robi na nim większego wrażenia, wizyty w sklepach i centrach handlowych znosi dobrze, po przejechaniu dwóch przystanków autobusem staje się królem pojazdu i rozkłada wygodnie na środku. Nawet jeśli coś go zaniepokoi, to tylko na chwilę. Do tej pory najgroźniejszym adwersarzem okazał się samotny hydrant, ale Bandi już chyba o tym nie pamięta.

Oczywiście to nie tak, że rzucam go w wir wydarzeń i patrzę jak sobie radzi. Stopniowo pokazuje mu świat, zawsze jestem obok i udzielam wsparcia nie tylko wydając jedzenie, ale przede wszystkim aktywnie uczestnicząc w jego socjalizacji – gdy sytuacja jest zbyt trudna odchodzimy, czasem siedzimy na uboczu powoli chłonąc miejski zgiełk. Co nie zmienia faktu, że chłopak ogarnia. 

Wolontariat w fundacji szkolącej psy na przewodników, to świetna okazja, aby sprawdzić siebie, a przy okazji zrobić coś dobrego dla innych. Nie będę jednak ukrywać, że zgłosiłam się do programu z egoistycznych pobudek. Rozważam zakup drugiego psa, gdzieś po głowie chodzi mi labrador z linii pracującej, to dobra okazja, by dowiedzieć się czegoś więcej o rasie, sprawdzić jak mój pies zareaguje na powiększenie stada oraz jak ja odnajdę się w nowej sytuacji.
​
Poczucie społecznej misji pojawia się z czasem. Z upływem kolejnych tygodni poznaję coraz więcej osób słabowidzących i niewidomych. To przemili, dowcipni, uśmiechnięci ludzie. Obserwuję ich i psy, poznaję historie i przygody – wesołe i te mrożące krew w żyłach. Dopiero wtedy zaczynam sobie uzmysławiać jak ważna jest funkcja, którą pełnię. 

Do zadań wolontariusza należy również nauka podstaw posłuszeństwa pod okiem trenera. W ciągu roku pies uczy się m.in. siadu i warowania wraz z zostawaniem w tych pozycjach, spokojnego czekania na jedzenie, chodzenia na luźnej smyczy, odchodzenia i pozostawania na miejscu (w klatce i na legowisku). Nie martw się jeśli nie dasz rady przerobić z nim wszystkiego. Doświadczony trener jest w stanie nauczyć psa, tego co jest niezbędne, zwłaszcza jeśli ty dasz psu to, czego potrzebuje w początkowym okresie swojego życia – dobry dom. Po ukończeniu 12 miesięcy pies trafia w ręce trenera i dopiero wówczas przechodzi z nim szkolenie specjalistyczne.

Opiekowanie się przyszłym psem przewodnikiem to wymagające zadanie. Nie mogę pozwolić mu na głupotki, Bandi musi być poważnym psem. Nie ma zabawy w aportowanie, nie ma przeciągania się szarpakiem ani tulenia na kanapie. Spacery są wymagające, bo mimo młodego wieku pies musi kontrolować emocje i impulsy, nie może swobodnie pobiegać, okazjonalnie pogonić wiewiórki czy popływać w bajorku. Ten aspekt chyba najtrudniej przejść. Znaleźć balans między byciem szczeniakiem, byciem psem, a rolą którą ma w przyszłości pełnić.

Trenerzy z fundacji doskonale o tym wiedzą i na kolejnych spotkaniach uzmysławiają to, co dla niewidomych jest prozą życia. Ja jestem w stanie nawet kątem oka dostrzec, że pies namierzył ptaka lub innego psa i za moment pociągnie w tamtą stronę – mogę się przygotować. Niewidomy nie ma tej szansy. Zaskoczony nagłym szarpnięciem prawdopodobnie się przewróci. Dlatego od pierwszych miesięcy życia psa, my wolontariusze, musimy pokazać mu, że musi być ponad to. Ma umieć ignorować bodźce i trzymać emocje na wodzy. 

Gdy rozmawiam ze znajomymi i opowiadam o życiu Bandiego większość osób żałuję psa, mówiąc, że ten to ma ciężkie życie. Czasem się z tym zgadzam. Chciałabym dać mu więcej wolności, zaadresować wszystkie jego potrzeby, pozwolić mu być niesfornym szczeniakiem. Ale z drugiej strony myślę o psach, które spędzają 8-10h samotnie w domu, po powrocie wychodzą na krótki spacer, i w gruncie rzeczy wiem, że to nie Bandiego powinno być nam żal. To fakt, jego życie będzie pełne zasad, których będzie musiał bezwarunkowo przestrzegać, nie będzie frywolne. Ale w zamian za to będzie miał to, czego psy potrzebują, a wiele z nich nie ma – zajęcie i bliski kontakt ze swoim człowiekiem.

​Bandi jest z nami dopiero 3 miesiące, a ja nie pamiętam kiedy ostatnio nazwałam go „Nowy”. Mimo, że traktuję go inaczej niż Huga i staram się trzymać dystans, to czuję, że rozstanie nie będzie takie proste...

Wiele osób najbardziej boi się właśnie tego - oddania psa, którego pokochało. Nie warto nikogo zwodzić, rozstanie będzie miało słodko-gorzki smak. Jednak końcówka drogi, w której Pies Przewodnik spotyka człowieka, towarzysza swojego życia, któremu otworzy świat, jest tego warta. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości. 


Chcesz zostać wolontariuszem lub dowiedzieć się więcej o programie? Skontaktuj się z Fundacją Pies Przewodnik w Warszawie.  

Z jakiegoś powodu panuje w nas – ludziach – przekonanie, że pies powinien mieć kontakt z jak największą liczbą innych psów. Tylko wtedy będzie prawidłowo zsocjalizowany, tylko wtedy będzie umiał zachować się w towarzystwie, tylko wtedy będzie szczęśliwy. Dlatego tak wiele osób chodzi na spacer na psi wybieg lub do parku specjalnie po to, aby psy się pobawiły.
Jako introwertyk z natury i przekonania uważam, że mniej znaczy więcej i dlatego nie serwuję psom przypadkowych spotkań. W tym tekście wyjaśnię dlaczego i co oferuję w zamian. 

Obce sobie psy nie postrzegają siebie nawzajem, jako kompanów do zabawy, a raczej jako źródło stresu. Nieznajomy pies to potencjalne zagrożenie – niekoniecznie kwestia życia bądź śmierci, ale problem m.in. zasobów czy terytorium. Dodatkowo, wiedząc że spotkanie jest nieuniknione (a w mieście zazwyczaj tak bywa), pies w bardzo krótkim czasie musi zebrać bardzo dużo informacji o obcym: jakie są jego intencje, czy jest przyjazny, dlaczego się zbliża? Nadejście obcego narusza poczucie bezpieczeństwa, a psy jako gatunek bardzo je sobie cenią.
Wiele osób korzysta z psich parków (wybiegów dla psów), ponieważ chce, aby psy się pobawiły, miały kontakt z innymi pobratymcami oraz rzecz jasna… wybiegały się. Pytanie czy regularne spotkania z grupą obcych psów to taki dobry pomysł? 

Zabawa z nowo napotkanym psem rzadko kiedy jest tym czym się wydaje, czyli zabawą. Częściej to rywalizacja, próba ustalenia pozycji, hierarchii, przejęcia kontroli nad sytuacją lub – próbą pozostania w jednym kawałku.

Może niełatwo w to uwierzyć, ale nie wszystkie psy są miłe, nie wszystkie chcą się tylko przywitać. Nie wszystkie lubią towarzystwo innych. A co najważniejsze – nie wszystkie posiadają odpowiednie kompetencje, aby poradzić sobie z każdym problem… psem, nieważne miłym czy niemiłym. I wtedy w najlepszym razie zaczyna się flirt lub psa paraliżuje strach, a w najgorszym dochodzi do agresji.

Niektóre psy „bawią” się, bo nikt im nie pokazał, że można inaczej, a wręcz czują że jest to ich psi obowiązek. Od najmłodszych lat pakujemy je w sytuacje bez wyjścia – psy muszą się przywitać, muszą się powąchać, muszą się poganiać. A psy tak jak ludzie są różne i różnie reagują na stres.

Są takie, które na widok obcego psa reagują bardzo czytelnie – rzucają się na smyczy, szczekają, warczą. Takim psom w pewnym momencie dajemy spokój. Unikamy interakcji, bo unikamy awantury, bo unikamy wstydu.

Inne psy jakoś sobie radzą. A to uciekną, a to schowają się za nogami właściciela, a to wpadają we flirt, który z pozoru wygląda jak najlepsza zabawa – trochę głupiutki ten piesek, ale na pewno ma radość z zabawy, bo tak szaleje!

Są psy, które wiedzą, że nie mają ochoty na zabawę ani na udawanie, że się bawią i te na ogół mają sporo szczęścia – znudzeni właściciele szybko rezygnują z psich wybiegów. Taki pies unika konieczności zapasów, przepychanek i stawiania granic namolnym psom, za to zyskuje to, co kocha - spacer ze swoim przyjacielem, człowiekiem.
​
Nie znaczy to jednak, że każdy pies jest wrogiem, a każde spotkanie gehenną. Nie mniej jednak warto oszczędzić psu dziesiątek przypadkowych kontaktów, a w zamian za to znaleźć mu kilku prawdziwych przyjaciół. 

Idealne towarzystwo na wspólny spacer to takie psy, które czują się dobrze w swoim towarzystwie. Proste? I tak i nie. Nie każdy pies pasuje do siebie temperamentem, psy różnią się wielkością i stylem zabawy. Z mojej perspektywy ważne jest to, aby psy i ludzie czuli się na spacerze swobodnie. Psy mogą wchodzić w interakcje, ale nie muszą, a na pewno nie powinny być na sobie uwieszone non stop. Ważne, aby każdy pies miał swobodę i wolność wyboru.

Może się poganiać jeśli lubi, pouprawiać zapasy – jeśli lubi, pobuszować w krzakach, podreptać w błocie, kopać dołki, pływać w bajorkach, szwędać się bez celu – jeśli oczywiście lubi. I ten drugi pies będzie mu w tym towarzyszył lub nie. Ważne, aby wszyscy (w tym ludzie) czuli się komfortowo.
​
Bardzo ważna jest rola człowieka. To ty, jako przewodnik, musisz być czujny i obserwować czy spacer jest przyjemny dla wszystkich, czy któryś z psów nie jest zbyt nachalny, czy nie prowokuje zbyt mocno pozostałych, czy daje im przestrzeń. Dlatego zawsze obserwuj psy, miej z nimi kontakt (upewniaj się czy reagują na przywołanie, czy jest z nimi jakakolwiek łączność), hamuj w zapędach jeśli widzisz, że zabawa robi się zbyt ostra albo zdominowana przez jednego zawodnika. Nie bój się w takiej sytuacji zapiąć psów na smycz – to da czas na powrót mózgu z rejonu kuperka. Jeśli psy są nadmiernie podekscytowane, przekieruj ich uwagę na środowisko i węszenie rozrzucając na ziemię garść smaków (pod warunkiem, że nie mają problemów z dzieleniem się jedzeniem z innymi).
 
Jako właścicielka psa, który lubi się nakręcić i błyskawicznie przełącza się ze stanu spokoju do skrajnego pobudzenia bardzo często przeplatam spacer marszem na smyczy i momentami wolności. Ale dbam o to, aby nie był to skok ze skrajności w skrajność (spokój na smyczy vs totalne pobudzenie bez). Teraz w towarzystwie innych psów mój Hugo potrafi węszyć, kopać dołki, czy położyć się i gryźć patyk, ale jest to wynik ok 1,5 – 2 lat pracy. Na szczęście większość psów jest bardziej umiarkowana i spacer powinien być w większości przyjemnością, a nie drogą przez mękę.

Planując aktywności dla swojego psa, pamiętaj, że zmęczenie psa to nie tylko „wybieganie”. To również eksploracja terenu– węszenie, szwędanie się, gryzienie patyków czy wspólne nic nie robienie oraz wyzwania – nauka nowych ćwiczeń czy praca nosem. Najważniejsza jest równowaga.

Jeżeli chodzi o to jak często powinieneś zabierać psa na spacery z przyjaciółmi, to wg mnie jedno lub dwa takie spotkania w tygodniu powinny zaspokoić potrzeby socjalne psa, a do tego wystarczy naprawdę kilku kompanów (3-5 i niekoniecznie wszyscy na raz).

Mój pies regularnie spotyka się z maksymalnie trzema psami, zna ich oczywiście więcej, ale w towarzystwie tych trzech jest zrelaksowany i szczęśliwy. Gdybym z braku czasu stała przed wyborem: 1 spotkanie z zaprzyjaźnionym psem co 2 tygodnie, a wypad na psi wybieg co 3 dzień, to zdecydowanie trzymałabym się pierwszej opcji. Aby zapewnić psu niezbędną dawkę ruchu, poszłabym na wspólny spacer - tylko ja i mój pies.

I to jest to, co lubię najbardziej!

A ilu przyjaciół ma twój pies? Chodzicie razem na wybiegi? Może macie zaprzyjaźnioną paczkę, z którą możecie przejść się poza teren psiego parku? Podziel się w komentarzu :) 

​Ile razy słyszałeś, że pies próbuje zdominować innego na wybiegu? A może sam zastanawiałeś się czy nie tracisz swojej pozycji w hierarchii, gdy Burek zajmuje centralne miejsce na środku łóżka?

Zawsze gdy słyszę o tym, że pies próbuje kogoś zdominować przypomina mi się słynny dialog z bajki o dwóch myszach, którym przyświecał jeden cel:
​
- Móżdżku, co będziemy robić dziś w nocy?
- Dokładnie to samo co robimy każdej Pinky, opanowywać świat!

Mimo tej analogii, nie wydaje mi się, aby pytania o dominację były głupie. I wcale nie dlatego, że nie ma głupich pytań, tylko dlatego, że często zachowania, którym przykleja się łatkę “dominacji” niosą ze sobą ważny komunikat. Istotą dyskusji powinno być więc to, co pies próbuje przekazać i dlaczego, a nie dywagacje czy teoria dominacji jest aktualna, czy można ją włożyć między bajki.
A niestety trochę tak jest. Kwestia dominacji dzieli psiarzy na dwa stronnictwa. W uproszczeniu: po jednej stronie barykady stoją ludzie inspirowani programem słynnego zaklinacza psów, a po drugiej przedstawiciele ściśle pozytywnego nurtu w szkoleniu zwierząt.
Dyskutując o tym czy założenia teorii dominacji są słuszne czy nie, łatwo po drodze zgubić meritum sprawy, czyli: co w praktyce oznacza zachowanie psa, jakie mogą być jego konsekwencje i jak im przeciwdziałać? 

Ja sama nie czuję się wybitnym samcem Alfa. I nie ułatwia mi sprawy bycie blondynką, o niezbyt donośnym głosie i wątpliwej muskulaturze. Co nie zmienia faktu, że mój pies potrzebuje przewodnictwa. I nie dlatego, że chce mnie zdominować i wydaje mu się, że jestem jego oponentem, że będziemy walczyć o miskę, legowisko i na końcu drogi o sukę. Odpowiedź jest prostsza i mniej irracjonalna. To kwestia zaufania - moje przewodnictwo gwarantuje bezpieczeństwo. Nawet w trudnych momentach. ​

Gdyby istniał poradnik: “Zostań przywódcą, czyli o tym jak nie zostać zdominowanym przez psa”, znalazłaby się w nim lista porad, a spośród nich na czele byłyby zapewne:

1. Pies nie może przejść pierwszy przez drzwi.
2. Pies nie może dostać posiłku przed Tobą.
3. Nie pozwalaj psu wskakiwać na łóżko.
4. Bawiąc się w przeciąganie, nigdy nie dawaj psu wygrać.
5. W przypadku niesubordynacji, przewróć psa na plecy i przytrzymaj.
6. Na wszelki wypadek, nie podawaj surowego mięsa - wzmaga agresję.

​Tak przedstawione rady dają poczucie, że pies jest chodzącym monstrum, które tylko czai się, aby przegryźć ci gardło we śnie. A przecież psy są całkiem fajne. Gdyby tak nie było, jak inaczej wytłumaczyć fakt, że mniej więcej połowa Polaków ma psa? Czy brak słońca powoduje aż taką depresję, wręcz myśli samobójcze? Nie! Psy są po prostu super.
I jak każde żywe stworzenie potrzebują poczucia bezpieczeństwa. Tylko co zrobić, aby pies czuł się bezpiecznie? Zrolować go na plecy? Przegłodzić kilka dni? A może by tak wprowadzić jasne zasady? 

W naszym "stadzie" istnieją zasady. Wyglądają nawet podobnie do przytoczonych przeze mnie wcześniej, ale idzie za nimi zupełnie inna motywacja:

1. Lubię gdy mój pies musi pomyśleć zanim podejmie jakieś działania. Zależy mi na tym, aby potrafił powstrzymywać swoje impulsy, a wyjście na spacer (zazwyczaj przez drzwi) jest idealnym momentem na trening umiejętności.
   Pies chce wyjść na zewnątrz, zależy mu na tym tak bardzo, że przepycha się w drzwiach, ciągnie jak szalony, depcze mi po piętach i wyje z podekscytowania. Jeśli pozwolę mu wyjść z domu w towarzystwie takich emocji, mogę być pewna, że reszta spaceru będzie to kitu. Wobec tego uczę spokojnego zachowania przed wyjściem i te przysłowiowe drzwi są do tego idealne - to wyraźny punkt odniesienia. Pies dokładnie rozumie ideę drzwi, wie, że to brama do krainy szczęśliwości - nowe zapachy, koledzy za rogiem, zabawa z piłką i radosne pląsanie na świeżym powietrzu.
   W związku z tym wprowadzam zasadę - wyjdziesz, jeśli będziesz spokojny. Ostatecznie nie ma dla mnie tak dużego znaczenia, kto przejdzie przez drzwi pierwszy, o ile wydarzy się to na ustalonych przeze mnie i czytelnych dla psa zasadach (pozwalam mu wyjść na hasło).
2. Z miską jest podobnie, jak przejściem przez drzwi - liczą się emocje. Czy pies podskakuje, wytrącając jedzenie z ręki, czy grzecznie czeka na zaproszenie do posiłku? Nie dostanie jedzenia, jeśli nie będzie spokojny.
3. Mój pies śpi, gdzie popadnie i generalnie jest mi obojętne, gdzie będzie spał twój pies, o ile zna komendę odsyłającą: zejdź i/lub na miejsce, i nie warczy na ciebie gdy zbliżasz się do łóżka lub chcesz go z niego wyprosić.

Kolejne „zasady”, to nie tyle zasady, co wiecznie żywe mity.

1. Zabawa z definicji powinna sprawiać przyjemność. Psy, bawiąc się ze sobą bardzo często pokazują swoje słabości, wręcz – odsłaniają się przed drugim psem. Skąd więc wniosek, że z człowiekiem musi być inaczej? W zabawie kluczowa jest równowaga. Pies, bez szansy na zwycięstwo szybko się zniechęci i prędzej zacznie uciekać z zabawką niż oferować ją tobie. Daj psu czasem wygrać, grozi ci co najwyżej więcej frajdy. Moja rada? Naucz psa puszczania zabawki na komendę, a w nagrodę za jej wykonanie… baw się dalej!
2. Przewróć psa na plecy i pokaż mu kto rządzi! Jest wiele innych metod, aby poradzić sobie z problemem. Po takim zachowaniu pies nie pomyśli, że jesteś samcem Alfa, nie zapała do ciebie większą sympatią ani tym bardziej respektem. Posłuszeństwo oparte na strachu niewiele ma wspólnego z relacją. Na szacunek również trzeba sobie zasłużyć. A czy rolowanie psa jest skuteczne? Polemizowałabym.
3. Surowe mięso a agresja. Jedzenie surowego mięsa nie wzmaga agresji, to po prostu tak nie działa. Gotowa karma nie powstała dlatego, że wzrastała liczba psich sfor polujących na ludzi, tylko dla naszej wygody. Psy mogą jeść mięso zarówno surowe jak i przetworzone – jedyne co w tym temacie powinniśmy rozważać to aspekty zdrowotne.

 
Podsumowując, nie uważam, aby pies - niezależnie od tego czy mamy do czynienia z małym chichuahą czy potężnym rotweillerem, większą część dnia planował jak cię zdominować i zostać panem twojego domu. Jeśli pies wykonuje ruchy kopulacyjne względem poduszki bądź twojej nogi, warczy gdy zbliżasz się do jego posłania lub miski, albo broni dostępu do “swojego” (twojego!) łóżka, to ewidentnie ma ci coś do powiedzenia. Aby rozwiązać problem, należy się zastanowić nad jego źródłem i dobrać odpowiednie metody pracy z psem. Wówczas pozostaje konsekwentne ich wdrażanie i nieco cierpliwości. 

Przywołanie to najważniejsza umiejętność jaką powinien znać pies. Wprawdzie osiedlowa rzeczywistość wskazuje na co innego jednak moim zdaniem bez dobrego przywołania nie ma mowy o swobodnym bieganiu bez smyczy. Pies, który nie wraca na wołanie może być nie tylko uciążliwy (podbiega bez pozwolenia do obcych psów, nie zamierza przerwać zabawy z kolegami), ale i stanowić niebezpieczeństwo dla siebie lub otoczenia (może wpaść pod auto w pogoni za piłką lub koteczkiem).

Przywołanie to nic innego jak powrót psa na wołanie. Czasem jest łatwo: okolica jest pusta, nie dzieje się nic specjalnego – wówczas przywołanie to łatwizna. Ale zazwyczaj na spacerze poza nami są inne psy, przechodnie, rowerzyści, biegające dzieci, samochody. Podobnie za miastem czyhają niebezpieczne pokusy – świat unikalnych zapachów i dzika zwierzyna. U większości psów na widok biegnącej sarny włączy się instynkt pogoni.

Dlatego tak ważne jest, aby od początku pracować nad tą umiejętnością.
Trening przywołania zacznij ćwiczyć w domu. Za każdym razem gdy wołasz psa i ten przychodzi, nagradzaj go kilkoma smakołykami lub zabawą.

Kilka zasad skutecznego przywołania
​

1. Atrakcyjna nagroda – aby nauka była skuteczna nagroda musi być dla psa wartościowa. Ucząc psa powrotów, używaj najlepszych kąsków (mięso, ser, kiełbasa itp.) lub zabawki, od której pies nie może oderwać wzroku.
   Nagroda musi być nie tylko smaczna, ale i podana w ciekawy sposób. Naucz psa łapania smakołyków w locie i pozostawaj w ruchu. Gdy pies zbliża się do ciebie zacznij uciekać z zabawką lub parówką w ręku – zobaczysz jakiego dostanie przyspieszenia.
2. Nastawienie – pies musi chcieć do ciebie wrócić. Jeśli jest rozzłoszczony lub spięty, pies będzie wolał cię unikać niż się zbliżyć. Dlatego nie złość się na psa, bądź zrelaksowany i uśmiechnięty. Dobre nastawienie to połowa sukcesu!
3. Mowa ciała – zdarza się, że nieświadomie blokujemy psa swoim ciałem. Bardzo często kierujemy do psa przeciwstawne komunikaty: co innego mówią nasze słowa, a co innego ciało. Dlatego otwórz się na psa, cofaj zamiast iść w jego stronę, nie wpatruj się w niego. Aby ułatwić psu powrót do ciebie zacznij uciekać.
4. Loteria – na początku nagradzaj każde pzywołanie, ale z czasem gdy umiejętność robi się silna i stabilna, nagradzaj losowo. Pamiętaj, aby chwalić psa za każdy powrót (“brawo! Dobry pies!”), ale jedzenie lub zabawkę dawać losowo. Dzięki temu nie uwiążesz się do smaków, a pies będzie bardziej zmotywowany, bo do nauki... wkradnie się element zaskoczenia. 

Ostatnio dowiedziałam się, że szkolenie psów jest bez sensu, bo psy nieszkolone są bardziej posłuszne. Pies tej osoby nieustannie podbiegał do obcych ludzi i psów i nie reagował na zawołanie. Na koniec pogonił za rowerzystą, którego chciał… capnąć. Na spacerze był jeszcze jeden pies, który nie odbiegał zbyt daleko, a na każde przywołanie prędko meldował się przy boku opiekuna. Pierwszy nie był nigdy szkolony, drugi… owszem tak.

Miałam pewnego rodzaju dysonans poznawczy, bo rzeczywistość była całkowitym zaprzeczeniem wygłoszonej tezy. Rozumiem jednak wątpliwości i postaram się wyjaśnić dlaczego dawniej było mniej szkoleń, a psy wydawały się mieć mniej problemów.

Dawniej, a dziś

Życie psów uległo ogromnej zmianie w ciągu ostatnich kilkunastu lat.

Z jednej strony mają coraz mniej zajęć – nie muszą pilnować obejścia, któremu towarzyszyło myszkowanie po podwórku (i jakie to były podwórka – zwierzęta, resztki jedzenia, zmieniające się zapachy), coraz mniej psów poluje lub zagania stada bydła czy owiec. Rzadko który pies zajmuje się tym, do czego został jako rasa, ale i jako gatunek, stworzony.

Z drugiej strony, świat stał się bardziej tłoczny i hałaśliwy – ciasne, betonowe osiedla przepełnione są psami i ludźmi, zewsząd słychać szum aut, ryk syren. Każdego dnia nasze psy stykają się z masą intensywnych bodźców działających na wszystkie zmysły, bez możliwości odreagowania stresu. Rosną też nasze oczekiwania – pies ma być grzeczny w restauracji, nie powinien szczekać ani kopać dziur na miejskim trawniku. Dla wielu psów to za dużo.

I tu pomocne okazuje się szkolenie.

Nauka nowych umiejętności, zaspokaja część podstawowych potrzeb psa - gwarantuje aktywność fizyczną i psychiczną. Szkolenie pozwala lepiej zrozumieć psa i jego potrzeby, a to klucz do tego, aby był bezproblemowym towarzyszem. Posłuszeństwo na co dzień to tak naprawdę dodatek do relacji, którą budujemy ze swoim psem. Jeśli twój pies wraca na wołanie, rezygnuje ze zjadania odpadków, ignoruje rowerzystów, biegające dzieci i nie zachowuje się agresywnie, to łatwiej będzie ci z nim funkcjonować, bo wiesz, że nie stwarza zagrożenia dla siebie ani otoczenia.

Nauka posłuszeństwa daje tę kontrolę, a im więcej kontroli masz nad psem, tym więcej wolności możesz mu dać.